Η επαναπροσέγγιση Ισραήλ - Τουρκίας, Του Αντώνη Στ. Στυλιανού

Η πρόσφατη δήλωση του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, υποδεχόμενος τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Βενιαμίν Νετανιάχου στο Κρεμλίνο, σε σχέση με την επαναπροσέγγιση Ισραήλ – Τουρκίας δεν πρέπει να ανησυχεί ιδιαίτερα την Κυπριακή πλευρά.

 Το γεγονός ότι η Ρωσία αντιμετωπίζει θετικά την επαναπροσέγγιση στις σχέσεις μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας πρέπει να κριθεί υπό το πρίσμα των ευρύτερων γεωπολιτικών παραμέτρων που υπάρχουν και τεκταίνονται στην περιοχή.

Πρωτίστως, η δήλωση θα πρέπει να ειδωθεί υπό το πρίσμα της επίσκεψης Νετανιάχου στη Ρωσία και το αντικείμενο αυτής. Τα πρώτα θέματα στην ατζέντα της επίσκεψης αναφέρονται στις εξελίξεις στη Συρία και στην μαινόμενη εκεί διαμάχη, ως επίσης και η εν εξελίξει ειρηνευτική διαδικασία. Υπό αυτό το πρίσμα και σε περίπτωση επίλυσης της σύγκρουσης, χώρες όπως οι Η.Π.Α, Ρωσία, Τουρκία και Ισραήλ επιθυμούν όπως διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην διαδικασία επίλυσης και ληφθούν υπόψιν οι δικές τους ανησυχίες αλλά και ενδεχομένως ρόλος στην επίλυση της σύρραξης και στην μετεξέλιξη του Συριακού κράτους. Σε αυτήν την περίπτωση, η αναθέρμανση των σχέσεων μεταξύ τους θεωρείται σημαντική.

Δεύτερον, η όποια επαναπροσέγγιση μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας επ’ ουδενί δεν διαταράσσει τις ιδιαίτερα στενές διμερείς σχέσεις που έχει αναπτύξει επί διακυβέρνησης Αναστασιάδη η Κυπριακή Δημοκρατία με το Κράτος του Ισραήλ, και που έχουν οδηγήσει στην συνομολόγηση της τριμερούς συνεργασίας σε διάφορους τομείς μεταξύ Κύπρου – Ισραήλ – Ελλάδας. Οι στενές σχέσεις και η τριμερής συνεργασία συνεχίζονται κανονικά, πάντοτε στην βάση των αρχών και αξιών του διεθνούς δικαίου και θεμελιώδη αρχή της ειρηνικής επίλυσης διαφορών και στην επικράτηση της ειρήνης στην περιοχή.

Τρίτον, η οποιαδήποτε προσπάθεια διασύνδεσης της επαναπροσέγγισης μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας με την αξιοποίηση των γηγενών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι κατά το μάλλον ή ήττον άτοπη για πολλούς λόγους. Για παράδειγμα, εάν η Τουρκία θα ήθελε όπως προμηθευτεί φυσικό αέριο από το Ισραήλ, αυτό δεν θα μπορούσε να γίνει εάν δεν λαμβανόταν υπόψιν και ο ρόλος και η θέση της Κύπρου. Εάν όντως αυτή είναι η επιδίωξη της Άγκυρας, τότε θα πρέπει να κατανοήσει πλήρως ότι μόνο μέσα από την επίλυση του Κυπριακού προβλήματος στην βάση των διακηρυγμένων αρχών όπως αναγνωρίζονται στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και με πλήρη σεβασμό της κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας, θα μπορούσε αυτό να επιτευχθεί. 

Σε οποιαδήποτε των περιπτώσεων, οφείλουμε να είμαστε προσεκτικοί έναντι στις εξελίξεις και με γνώμονα τις αρχές και αξίες του διεθνούς δικαίου και με γνώση των γεωπολιτικών, γεωστρατηγικών και γεωοικονομικών δεδομένων να αναλύουμε και να καθορίζουμε την στρατηγική μας. Για την δική μας πλευρά, η αρχή της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών αποτελεί αρχή εκ των ων ουκ άνευ και η διαδικασία ειρήνευσης στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής δεν θα πρέπει να μας βρίσκει απαθείς.